Antibiotica in reststromen vormen een groot probleem. Vertegenwoordigers uit de zorg-, water- en geneesmiddelensector bespraken 29 april de oprichting van een Nederlands consortium dat zich richt op het terugdringen van antibioticaresten in het milieu.
Meer dan zestig vertegenwoordigers afkomstig van ministeries, kennis- en overheidsinstellingen, watertechnologiebedrijven en geneesmiddelenbedrijven namen deel aan de (online) kick-off meeting. Het initiatief en de organisatie lagen in handen van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen, Bogin, AMR Insights en het European Water Stewardschip (EWS).
Urgentie
‘Nederland heeft enorm veel te bieden op het gebied van de zuivering van effluent en afvalwater’, zegt Tom Vereijken, van het EWS en mede-initiatiefnemer van de kick-off meeting. ‘De onverwacht grote opkomst laat zien dat de urgentie van het antibioticumresistentieprobleem wordt erkend’, zegt Maarten van Dongen van AMR Insights. ‘Niet voor niets beschouwt de WHO antibioticaresistentie als één van de grootste problemen voor de wereldgezondheid en voedselveiligheid.’
Antibioticaresistentie
Naar schatting overlijden er nu jaarlijks 700.000 mensen wereldwijd aan de gevolgen van antibioticaresistentie. Als hier geen actie op wordt ondernomen, kan dit aantal oplopen tot 10 miljoen slachtoffers in 2050, zo blijkt uit de AMR Review. Oorzaken van resistentie zijn (overmatig) gebruik van antibiotica door de mens, gebruik bij dieren en in de landbouw. Ook het lekken van antibioticaresten vanuit productielocaties in landen als India en China dragen bij aan resistentievorming.
Coronapatiënten
‘De huidige coronacrisis onderstreept hoe actueel en relevant het probleem van antibioticaresistentie is’, zegt Brigit van Soest, programmamanager Duurzaamheid namens de VIG, Bogin, Neprofarm en de KNMP. ‘Recent onderzoek laat zien dat coronapatiënten veelvuldig behandeld worden met antibiotica, ter voorkoming van bijkomende infecties. Naar verwachting leidt dit tot meer ongewenste resistentievorming.’
Kansen Nederland
‘Er liggen kansen voor Nederland op het gebied van antibioticaresistentie', vervolgt Van Soest. ‘We zijn bij uitstek een watermanagementland, met grote expertise op dit vlak. Daarnaast is ons land binnen Europa een van de voortrekkers op het gebied van terughoudend voorschrijfbeleid als het gaat om antibiotica. Hoe mooi is het dat we vanuit Nederland een actieve en belangrijke bijdrage leveren om dit urgente, complexe en steeds groter wordend mondiale probleem daadwerkelijk aan te pakken. Waarbij we aansluiten bij internationale initiatieven.’
Kick-off meeting
Tijdens de kick-off meeting gaven inhoudelijke experts van onder andere het RIVM (Caroline Moermond) en Wageningen Universiteit (Alette Langenhoff) uitleg over de effecten van geneesmiddelen op het milieu, en bestaande technologieën en uitdagingen om antibiotica-emissies te verminderen. Maarten van Dongen van AMR Insights legde uit wat antibioticumresistentie is en hoe belangrijk het is om de emissies van antibiotica in reststromen te verminderen.
Opzet consortium
Van Dongen sloot de bijeenkomst af met een uitleg over de opzet en uitbouw van het beoogde Nederlandse consortium. ‘Doel is om ervaring, kennis en innovatiekracht bij elkaar te brengen over hoe antibiotica in het milieu effectief en op duurzame wijze is terug te dringen. Het consortium zal deze kennis ook beschikbaar stellen aan andere landen binnen en buiten Europa.’
Meedoen?
Van Soest: ‘We hopen dat ook geneesmiddelenbedrijven en andere partijen uit de zorg zich aanmelden voor dit initiatief. Op deze manier kun je als bedrijf of organisatie daadwerkelijk een rol spelen om dit wereldwijde probleem vanuit Nederland aan te pakken. In de volgende fase gaan we (onderzoeks-)projecten initiëren en de positionering in het buitenland vorm geven.’
Geïnteresseerd in het consortium, of vragen, neem contact op met: maarten@amr-insights.eu.